Phương pháp tả người – Ngữ văn 6

Đoạn văn Đối tượng Đặc điểm nổi bật Từ ngữ và hình ảnh 1 Dượng Hương Thư Người chèo thuyền vượt thác có vẻ đẹp dũng mãnh

• Ngoại hình

  • Như pho tượng đồng đúc.

  • Các bắp thịt cuồn cuộn.

  • Hai hàm răng cắn chặt

  • Quai hàm bạnh ra

  • Mắt nảy lửa

• Động tác
  • Ghì trên ngọn sào như một hiệp sĩ của Trường Sơn oai linh, hùng vĩ

Tả người trong tư thế làm việc ⇒ Sử dụng nhiều động từ.

2 Cai Tứ Người đàn ông gian hùng

• Thân hình: Thấp và gầy
• Tuổi tác: Độ 45, 50
• Gương mặt:
  • Mặt vuông nhưng hai má hóp lại.
  • Cặp lông mày lổm chổm trên gò xương, lấp lánh đôi mặt gian hùng.
  • Mũi gồ sống mương.
  • Bộ ria mép … cố giấu giếm, đậy điệm cái mồm toe toét tối om.
  • Đỏm đang mấy chiếc răng vàng hợm của.

Đặc tả chân dung ⇒ Sử dụng nhiều tính từ

3

Hai đô vật tài mạnh trong hội thi vật ở Đền Đô

(Cản Ngũ và Quắm Đen)

Tài giỏi, mạnh khỏe

Hành động

Quắm Đen Ông Cản Ngũ

• “Lăn xả”… “đánh ráo riết”…”lấn lướt”…”vờn tả, đánh hữu, dứ trên, đánh dưới, thoắt biến, thoắt hoá”.
• “Như một con cắt”…”ôm một bên chân ông” (Cản Ngũ), “bốc lên”.
• “Loay hoay gò lưng không bê nổi”…

• “Lờ ngờ, chậm chạp, lúng túng, hai tay dang rộng ra để sát xuống mặt đất xoay xoay chống đỡ: bước hụt mất đà chúi xuống”.
• “Vẫn chưa ngã”, “đứng như cây trồng”
• “Vẫn đứng nghiêng mình nhìn Quắm Đen mồ hôi mồ kê nhễ nhại”…”thò tay nắm lấy khố Quắm Đen nhấc bổng anh ta lên”…

Tả người trong tư thế làm việc ⇒ Sử dụng nhiều động từ

• Có hai cách tả người
  • Tả chân dung người
  • Tả người trong hoạt động

• Những bước cơ bản để viết đoạn văn, bài văn tả người

  • Xác định đối tượng cần tả.
  • Quan sát, lựa chọn chi tiết tiêu biểu.
  • Trình bày kết quả quan sát theo một thứ tự hợp lí.

• Khi miêu tả nhân vật kết hợp với hành động ta sử dụng nhiều động từ
• Khi miêu tả chân dung nhân vật ta sử dụng nhiều tính từ, ít động từ

Đoạn 3: Tả Cản Ngũ và Quắm Đen

→ Hai đô vật tài mạnh trong hội thi vật ở Đền Đô.

• Mở bài
  • Từ đầu đến “nổi lên ầm ầm”: Quang cảnh chung của các nhân vật

→ Giới thiệu nhân vật.

• Thân bài
  • Tiếp đến “ngay bụng vậy”: Diễn biến keo vật giữa ông Cản Ngũ và Quắm Đen.

→ Miêu tả cử chỉ, hành động

• Kết bài
  • Đoạn còn lại: Sự chiến thắng của ông Cản Ngũ và suy nghĩ của mọi người

→ Nhận xét và nêu cảm nghĩ

• Bố cục của một bài văn tả người
  • Mở bài
    • Giới thiệu người được tả.
  • Thân bài
    • Miêu tả chi tiết
      • Ngoại hình
      • Cử chỉ
      • Hành động
      • Lời nói
  • Kết bài
    • Nhận xét, nêu cảm nghĩ của mình về người được tả.