Chào các bạn, hôm nay chúng ta sẽ cùng ôn tập về giải toán lớp 5. Các bạn đã sẵn sàng chưa? Hãy cùng tôi khám phá những bí mật thú vị dưới đây nhé!
Tỉ số
Đầu tiên, chúng ta sẽ tìm hiểu về tỉ số. Tỉ số của hai số a và b là a : b (với b khác 0). Ví dụ, tỉ số của 3 và 5 là 3/5.
Tìm hai số khi biết tổng và tỉ số
Giờ chúng ta sẽ tìm hai số khi biết tổng và tỉ số của hai số đó. Hãy thực hiện các bước sau:
Bước 1: Vẽ sơ đồ
Bước 2: Tìm tổng số phần bằng nhau
Bước 3: Tìm giá trị một phần
Bước 4: Tìm hai số theo công thức
Bước 5: Kết luận
Hãy xem ví dụ sau để hiểu rõ hơn. Cho hai số có tổng là 63 và tỉ số của hai số là 4/5. Tỉ số của hai số là 4/5 nên số lớn gồm 5 phần bằng nhau, số bé gồm 4 phần bằng nhau như thế. Theo bài ra, ta có sơ đồ sau:
Theo sơ đồ, tổng số phần bằng nhau là 4 + 5 = 9 (phần). Số bé là (63 : 9) x 4 = 28. Số lớn là 63 – 28 = 35. Đáp số: Số bé: 28, Số lớn: 35.
Tìm hai số khi biết hiệu và tỉ số của hai số đó
Tiếp theo, chúng ta sẽ tìm hai số khi biết hiệu và tỉ số của hai số đó. Hãy làm theo các bước sau:
Bước 1: Vẽ sơ đồ
Bước 2: Tìm hiệu số phần bằng nhau
Bước 3: Tìm giá trị một phần
Bước 4: Tìm hai số theo công thức
Bước 5: Kết luận
Xem ví dụ sau để hiểu rõ hơn. Tìm hai số khi biết hiệu của hai số là 52 và tỉ số của hai số là 3/7. Tỉ số của hai số là 3/7 nên số bé gồm 3 phần bằng nhau thì số lớn gồm 7 phần như vậy. Theo bài ra, ta có sơ đồ sau:
Theo sơ đồ, hiệu số phần bằng nhau là 7 – 3 = 4 (phần). Số lớn là (52 : 4) x 7 = 91. Số bé là 91 – 52 = 39. Đáp số: Số bé: 39, Số lớn: 91.
Bài toán về quan hệ tỉ lệ thuận
Bây giờ chúng ta sẽ tìm hiểu về bài toán về quan hệ tỉ lệ thuận.
Nhận biết đại lượng tỉ lệ thuận
Hai đại lượng tỉ lệ thuận là hai đại lượng mà khi một đại lượng tăng lên bao nhiêu lần thì đại lượng kia cũng tăng lên bấy nhiêu lần và ngược lại khi một đại lượng giảm đi bao nhiêu lần thì đại lượng kia cũng giảm đi bấy nhiêu lần.
Cách giải
Có hai cách giải bài toán tỉ lệ thuận:
Cách 1: Phương pháp rút về đơn vị
Cách 2: Phương pháp tìm tỉ số
Xem ví dụ sau để hiểu rõ hơn. May 3 bộ quần áo như nhau hết 6m vải. Hỏi may 15 bộ quần áo như nhau hết bao nhiêu mét vải?
Tóm tắt:
3 bộ : 6m vải
15 bộ : …m vải?
Bài giải:
Cách 1: Phương pháp rút về đơn vị
May 3 bộ quần áo hết số mét vải là 6 : 3 = 2(m)
May 15 bộ quần áo như nhau hết số mét vải là 2 x 15 = 30(m)
Cách 2: Phương pháp tìm tỉ số
15 bộ quần áo gấp 3 bộ quần áo số lần là 15 : 3 = 5 (lần)
May 15 bộ quần áo như nhau hết số mét vải là 6 x 5 = 30 (m)
Đáp số: 30m
Bài toán về quan hệ tỉ lệ nghịch
Cuối cùng, chúng ta sẽ tìm hiểu về bài toán về quan hệ tỉ lệ nghịch.
Nhận biết đại lượng tỉ lệ nghịch
Hai đại lượng tỉ lệ nghịch là hai đại lượng mà khi một đại lượng tăng lên bao nhiêu lần thì đại lượng kia lại giảm đi bấy nhiêu lần và ngược lại.
Cách giải
Có hai cách giải bài toán tỉ lệ nghịch:
Cách 1: Phương pháp rút về đơn vị
Cách 2: Phương pháp tìm tỉ số
Xem ví dụ sau để hiểu rõ hơn. 8 người làm xong một công việc phải hết 10 ngày. Hỏi nếu có 16 người thì làm xong một công việc đó trong bao lâu? (Biết mỗi người đều làm việc như nhau)
Tóm tắt:
8 người : 10 ngày
16 người : … ngày?
Bài giải:
Cách 1: Phương pháp rút về đơn vị
1 người làm xong công việc đó trong số ngày là 10 x 8 = 80 (ngày)
16 người làm xong công việc đó trong số ngày là 80 : 16 = 5 (ngày)
Cách 2: Phương pháp dùng tỉ số
16 người gấp 8 người số lần là 16 : 8 = 2 (lần)
16 người làm xong công việc đó trong số ngày là 10 : 2 = 5 (ngày)
Đáp số: 5 ngày
Chú ý:
- Học sinh cần đọc kĩ đề và xác định đúng bài toán thuộc dạng bài toán tỉ lệ thuận hay tỉ lệ nghịch, từ đó đưa ra được bài giải chính xác.
- Có những bài toán ta có thể áp dụng được cả hai cách giải, nhưng có những bài nên áp dụng phương pháp tìm tỉ số hoặc rút về đơn vị, học sinh cần đọc kĩ đề và chọn phương pháp giải hợp lý cho từng bài tập.
Hãy truy cập PRAIM để tìm hiểu thêm về các khóa học và dịch vụ giúp bạn nâng cao kiến thức toán học của mình.
Đó là những kiến thức cơ bản về giải toán lớp 5 mà chúng ta cần ôn tập. Hy vọng rằng các bạn đã hiểu rõ và sẽ áp dụng thành công trong việc giải các bài toán tương tự. Chúc các bạn thành công và tiếp tục khám phá thêm nhiều bí mật toán học thú vị!
Chào mừng bạn đến với PRAIM, - nền tảng thông tin, hướng dẫn và kiến thức toàn diện hàng đầu! Chúng tôi cam kết mang đến cho bạn một trải nghiệm sâu sắc và tuyệt vời về kiến thức và cuộc sống. Với Praim, bạn sẽ luôn được cập nhật với những xu hướng, tin tức và kiến thức mới nhất.