Nguyên Lý Kế Toán Chương 4: Bí quyết tính giá xuất kho

Chào các bạn thân mến! Hôm nay, trong bài viết này mình sẽ chia sẻ với các bạn về nội dung trọng tâm của Nguyên lý kế toán chương 4 – Tính giá xuất kho. Có 3 phương pháp để tính giá xuất kho là bình quân gia quyền (BQGQ), FIFO và thực thể đích danh. Trong đó, chúng ta sẽ chỉ tham khảo phương pháp thực thể đích danh vì không phổ biến trong bài tập và các kỳ thi. Thay vào đó, mình sẽ tập trung giải thích cách tính giá xuất kho với phương pháp BQGQ và FIFO.

Phương pháp Bình quân gia quyền (BQGQ)

Phương pháp BQGQ cố định là phương pháp đơn giản nhất trong chương 4. Các bạn chỉ cần hiểu công thức và áp dụng vào bài tập. Điểm khó nhất là phải tính giá kho nhiều lần trong bài. Vì vậy, mình khuyến khích các bạn cẩn thận và nhớ tính từng nghiệp vụ một. Sau khoảng 4 bài, các bạn sẽ thấy không còn khó khăn gì nữa đâu, tin mình đi!

Phương pháp BQGQ chuyển động khá phức tạp và đòi hỏi sự tỉnh táo. Các bạn phải sử dụng cùng công thức của BQGQ cố định, nhưng phải tính lại đơn giá xuất kho và giá trị tồn kho còn lại sau mỗi lần xuất kho. Làm theo phương pháp này có thể hơi khó hiểu ban đầu, nhưng khi làm 4-5 bài, các bạn sẽ nắm bắt được cách làm rồi, đừng lo! 😊

Phương pháp FIFO

FIFO (First In First Out) có nghĩa là “Nhập trước xuất trước”. Khi trong kỳ, doanh nghiệp mua hàng nhiều lần, chúng ta sẽ ưu tiên xuất số lượng hàng từ lâu nhất đến mới nhất. Số lượng hàng của mỗi nghiệp vụ sẽ sử dụng đơn giá của nghiệp vụ đó.

Tính giá nhập

Trước khi tính giá xuất, chúng ta cần tính giá nhập trước. Công thức tính giá nhập như sau:

Giá trị thực tế (1 đơn vị) = Đơn giá + Thuế không hoàn lại + Chi phí mua – Khoản giảm được hưởng

Giải thích:

• Đơn giá: Giá của 1 đơn vị khối lượng (như 1 tấn, 1 kg) được đề cho.
• Chi phí mua: Thường là chi phí vận chuyển. Nếu đề cho, đó là chi phí vận chuyển cho cả đợt hàng nhập kho, bạn phải tính cho 1 đơn vị.
• Khoản giảm được hưởng: Các khoản giảm giá được hưởng. Lưu ý trừ Chiết khấu thanh toán vì nó được tính vào thu nhập khác của doanh nghiệp.

Để minh họa, mình sẽ lấy ví dụ mua 5000 kg vật liệu A nhập kho. Giá mua là 25/kg. Chiết khấu thương mại được hưởng là 1/kg.

Đơn giá 1 kg = 25 – 1
Đơn giá 5000 kg = 24 * 5000 = 120000

Phương pháp FIFO

Phương pháp FIFO (First In First Out) là phương pháp ưu tiên xuất hàng từ lâu nhất đến mới nhất. Chúng ta sẽ sử dụng đơn giá của từng nghiệp vụ để tính giá xuất kho.

Hãy xem ví dụ sau: Trong kỳ, có tình hình nhập, xuất nguyên vật liệu A như sau (ĐVT 1000 đồng):

• Tồn kho đầu kỳ: 1000 kg, đơn giá 20/kg.
• Ngày 1: Mua 3000 kg vật liệu A nhập kho, giá mua 22/kg.
• Ngày 2: Xuất kho 2000 kg vật liệu A cho trực tiếp sản xuất.

Tính giá xuất kho theo phương pháp FIFO ngày 2 như sau:

Giá trị NVL nhập ngày 1: 3000 22 = 66000
Giá trị NVL xuất ngày 2: 1000 20 + 1000 22 = 42000
Tồn kho cuối kỳ: 2000 22 = 44000

Phương pháp bình quân gia quyền cố định

Phương pháp bình quân gia quyền cố định có công thức như sau:

Đơn giá xuất kho = (Tổng giá trị NVL đầu kỳ và nhập)/(Tổng số lượng NVL đầu kỳ và nhập)

Giải thích: Đây là phương pháp tính giá xuất kho đơn giản nhất. Các bạn chỉ cần tính đơn giá xuất kho một lần và áp dụng cho tất cả các nghiệp vụ xuất kho. Giá trị tồn kho NVL cuối kỳ cũng sẽ tính bằng đơn giá xuất kho đó.

Hãy xem ví dụ sau: Trong kỳ, có tình hình nhập, xuất nguyên vật liệu A như sau (ĐVT 1000 đồng):

• Tồn kho đầu kỳ: 1000 kg, đơn giá 20/kg.
• Ngày 1: Mua 3000 kg vật liệu A nhập kho, giá mua 22/kg.
• Ngày 2: Xuất kho 2000 kg vật liệu A cho trực tiếp sản xuất.
• Ngày 3: Mua 5000 kg vật liệu A nhập kho, giá mua 25/kg. Chiết khấu thương mại được hưởng là 1/kg.
• Ngày 4: Xuất 3000 kg vật liệu A đi gia công.

Tính giá xuất kho theo phương pháp Bình quân gia quyền cố định như sau:

Giá trị NVL đầu kỳ: 1000 20 = 20000
Giá trị NVL nhập ngày 1: 3000 22 = 66000
Giá trị NVL nhập ngày 3: 5000 * 24 = 120000

Đơn giá xuất kho = (20000 + 66000 + 120000)/(1000 + 3000 + 5000) = 22.89

Áp dụng đơn giá 22.89 cho tất cả các nghiệp vụ xuất trong kỳ và tính giá trị tồn kho cuối kỳ nhé.

Phương pháp bình quân gia quyền chuyển động

Phương pháp bình quân gia quyền chuyển động cũng có công thức giống hệt phương pháp bình quân gia quyền cố định, nhưng cách sử dụng khác nhau.

Tổng kết

Đến đây, mình đã giới thiệu đến các bạn về tính giá xuất kho trong Chương 4. Vì hạn chế thời gian và các vấn đề cá nhân, mình không thể làm phần hướng dẫn bằng video như các chương trước. Tuy nhiên, mình hy vọng rằng thông qua bài viết này, các bạn đã hiểu rõ hơn và có thể áp dụng vào thực tế. Chúc các bạn học tốt và mãi yêu kế toán! 😉

Nguồn: PRAIM