Tailieumoi.vn xin giới thiệu đến các quý thầy cô, các em học sinh đang trong quá trình ôn tập tài liệu Bài văn mẫu Giải thích câu tục ngữ Có chí thì nên môn Văn lớp 7 (18 bài), tài liệu bao gồm 40 trang giúp các em học sinh có thêm tài liệu tham khảo trong quá trình ôn tập, củng cố kiến thức và chuẩn bị cho kỳ thi môn Ngữ văn sắp tới. Chúc các em học sinh ôn tập thật hiệu quả và đạt được kết quả như mong đợi.

Mời các quý thầy cô và các em học sinh cùng tham khảo và tải về chi tiết tài liệu dưới đây:

Bài văn mẫu lớp 7

Bài giảng: Tục ngữ về con người – xã hội

Giải thích câu tục ngữ “Có chí thì nên”

Dàn ý giải thích câu tục ngữ Có chí thì nên

1. Mở bài

– Giới thiệu về câu tục ngữ: Có chí thì nên.

– Câu tục ngữ là lời khuyên của ông cha muốn nói với con cháu phải biết kiên trì, nỗ lực thì mới thành công.

2. Thân bài

– Giải thích câu tục ngữ:

• “Chí”: Tức là ý chí, nghị lực, tinh thần của một con người.
• “Nên”: Ở đây chỉ sự thành công, chỉ mục đích đạt được mà con người ta mơ ước đạt tới trong cuộc sống.
• “Có chí thì nên”: Muốn khuyên chúng ta rằng ai có ý chí thì sẽ có được thành công. Vậy nên phải biết giữ vững ý chí, tinh thần của mình, quyết tâm kiên trì thực hiện mục tiêu đã đặt ra thì ắt sẽ làm “nên”, ắt sẽ có được thành công như ý muốn.

– Tại sao nói “có chí thì nên”?

• Khi bạn có ý chí thì bạn sẽ có động lực vượt qua mọi khó khăn, thử thách trong quá trình tiến bước tới thành công.
• Có ý chí, có mơ ước làm “nên” thì sẽ biết tìm tòi, khám phá, biết vạch rõ con đường để tới được mục tiêu của mình.
• Có ý chí thì sẽ có được sự kiên trì, quyết tâm, nỗ lực tới cùng để thực hiện mơ ước của mình.

– Làm thế nào để thực hiện câu tục ngữ “Có chí thì nên”?

• Phải xây dựng cho mình một mục tiêu phấn đấu. Có lý tưởng, có mơ ước thì mới bắt tay thực hiện giấc mơ của mình được.
• Phải lập ra những kế hoạch nhỏ, những công việc nhỏ làm bước tiến dần tới mục tiêu lớn hơn cũng như tiến dần tới mơ ước của mình.
• Phải luôn luôn tự mình nỗ lực trước mọi khó khăn sóng gió và thử thách, luôn kiên trì, quyết tâm thì sẽ thành công.

– Dẫn chứng:

• Thầy giáo Nguyễn Ngọc Ký tuy hai tay không thể viết nhưng thầy đã luyện viết bằng bàn chân và trở thành một giảng viên đại học.
• Nhà bác học Edison đã phát minh ra bóng đèn sau hơn hai ngàn lần thử nghiệm…

– Ý nghĩa của câu tục ngữ đối với mỗi người trong xã hội:

• Đối với lớp trẻ: Cần có lý tưởng, thực hiện lý tưởng của mình
• Đối với thế hệ sinh viên, học sinh: Cần phải biết phấn đấu trong sự nghiệp học hành để lớn lên giúp ích cho xã hội.

3. Kết bài

– Khẳng định lại bài học mà câu tục ngữ khuyên dạy chúng ta.

– Là thế hệ con cháu chúng ta cần làm gì cho xứng đáng với lời dạy của cha ông.

Giải thích câu tục ngữ Có chí thì nên – Mẫu 1

Bác Hồ từng nói rằng:

“Không có việc gì khóChỉ sợ lòng không bềnĐào núi và lấp bểCó chí ắt làm nên”

Đó là câu nói mà Người muốn khuyên bảo lớp thanh niên mọi thế hệ phải biết kiên tâm thực hiện mục tiêu của mình dù có bao khó khăn, thử thách lớn lao đang chờ đợi. Câu nói lời khuyên của Bác cũng được Người lấy từ kho tàng ca dao tục ngữ của cha ông ta để lại. Đó là câu tục ngữ “Có chí thì nên”. Câu tục ngữ là một lời khuyên dành cho mọi người rằng hãy biết kiên trì, nỗ lực, có chí hướng rõ ràng thì sẽ làm nên được sự nghiệp lớn lao.

Trải qua bao ngàn năm xây dựng và giữ nước, ông cha ta đã để lại cho con cháu biết bao điều về những trang sử hào hùng của dân tộc. Không chỉ vậy, họ còn để lại cho chúng ta một kho tàng đồ sộ về văn hóa dân tộc. Những kho tàng về ca dao tục ngữ chính là những lời khuyên răn, lời dạy dỗ mà cha ông ta muốn nói cho chúng ta được đúc rút qua bao thế hệ. Khi ông bà ta muốn khuyên con cháu phải chọn lấy bạn bè, chọn lấy người để học hỏi, ông bà ta khuyên “Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng”. Cũng như vậy bằng câu tục ngữ “Có công mài sắt có ngày nên kim”, ông cha muốn khuyên ta rằng phải biết kiên trì cố gắng thì mới thành công. Còn khi muốn khuyên ta phải có lý tưởng, có ý chí thì mới làm nên được sự nghiệp thì ông bà ta dạy rằng “Có chí thì nên”.

Vậy “Có chí thì nên” là gì? “Chí” ở đây tức là ý chí, chí hướng, là nghị lực tinh thần của một con người, mà thông qua đó con người sẽ có thêm động lực để làm nên sự nghiệp của mình. Còn “nên” ở đây được hiểu là chỉ sự thành công, là sự nghiệp viên mãn, là lý tưởng, mục tiêu đã được thực hiện. Câu tục ngữ “Có chí thì nên” có ý muốn khuyên chúng ta rằng có ý chí, có quyết tâm thì con người sẽ làm nên được những việc to lớn. Phải biết giữ vững ý chí, lòng quyết tâm, cũng như nỗ lực to lớn đó, nhất định chúng ta sẽ làm được điều mà mình mong muốn.

Bởi vì khi có ý chí thì chúng ta sẽ có được một động lực thôi thúc chúng ta phải làm việc, phải quyết tâm tiến tới mục tiêu đã định, dù có bao nhiêu khó khăn, chúng ta cũng cảm thấy không sờn lòng. Có ý chí tức là đã có trong tay những lý tưởng, những mơ ước. Chính những lý tưởng, mơ ước làm “nên” ấy sẽ mở đường cho chúng ta, giúp chúng ta xác định được con đường phía trước sẽ phải tiến bước như thế nào. Có được ý chí, chúng ta cũng có được sự kiên trì, sự lạc quan vào những điều tốt đẹp, vào mục tiêu tươi sáng của mình. Chính ý chí là ngọn nguồn cho ta và cùng ta tiến bước. Bạn hãy thử nghĩ xem, nếu không có ý chí và lý tưởng, chúng ta sẽ không thể biết chúng ta nên làm gì, nên hành động như thế nào. Điều đó sẽ có thể dẫn tới việc chúng ta mất phương hướng, hành động sai trái. Vậy mới nói, có chí rất quan trọng, có chí hướng, chúng ta sẽ chỉ hướng tới mục tiêu đã định sẵn, sẽ vượt qua mọi thử thách, khó khăn để thực hiện.

Thế nhưng không phải ai cũng có được ý chí kiên cường như thế. Muốn có được ý chí, đầu tiên chúng ta phải lập ra mục tiêu rõ ràng trong cuộc sống. Chúng ta muốn có điều gì và muốn thực hiện điều gì. Từ đó mới đặt ra mục tiêu cũng như lý tưởng của riêng mình. Điều đó sẽ là kim chỉ nam điều hướng mọi hành động của chúng ta. Khi đã có được lý tưởng, mục tiêu cho riêng mình, hãy lập ra những kế hoạch nhỏ, những bước nhỏ để chuẩn bị tiến tới đích ngắm của mình. Bằng việc thực hiện những công việc nhỏ nhặt, những ý tưởng nhỏ, bạn đã đang dần dần bước tới cánh cửa cuối cùng mà mình hướng tới rồi. Trong khi thực hiện những điều này, chắc chắn bạn sẽ gặp những khó khăn không thể tránh khỏi. Nhưng hãy luôn nhắc nhở mình rằng “Có chí thì nên” hay ” Thất bại là mẹ thành công”. Đừng bao giờ nản lòng bởi vì mỗi khó khăn bạn gặp phải thì bạn đã đang dần tiến gần hơn tới mục tiêu của mình rồi.

Trong cuộc sống của chúng ta, không ít những tấm gương với ý chí, nghị lực vươn lên, chứng minh cho câu tục ngữ “Có chí thì nên” của ông cha ta. Hẳn bạn đã từng một lần nghe tới cái tên của thầy giáo Nguyễn Ngọc Ký – người bị liệt đôi bàn tay và không thể nào cầm bút viết được. Thế nhưng giờ đây, Nguyễn Ngọc Ký đã trở thành một giảng viên đại học. Thầy đã dùng đôi bàn chân của mình thay thế cho đôi tay học lấy những con chữ để khai sáng cho tâm hồn mình và cả cho những thế hệ sau. Thầy đã dạy cho chúng ta biết về ý chí, về lòng quyết tâm, nỗ lực hướng tới mục tiêu của mình. Nếu không có lý tưởng, có mục tiêu phải biết được con chữ, thì liệu thầy có làm nên được điều mà không phải ai cũng làm được đó không? Nếu không có ý chí kiên cường, làm sao đôi chân có thể thay đôi tay khéo léo học được cách viết chữ chứ?

Hay như nhà bác học Thomas Edison cũng khiến người ta phải khâm phục về ý chí của mình. Ông là người đã sáng tạo ra bóng đèn điện qua hai ngàn lần thử nghiệm. Mỗi lần thử nghiệm thất bại, ông đều tự nhủ lần sau sẽ là thành công. Cứ như vậy tới hơn hai ngàn lần thì ông đã thành công thực sự. Vậy nên mỗi bước nhỏ trong kế hoạch cũng đều là một viên gạch để giúp chúng ta bước gần hơn tới mục tiêu của mình. Nếu như không có ý chí thì liệu hai con người này có thể làm nên được những điều kỳ diệu đến thế không? Liệu Nguyễn Ngọc Ký có trở thành một người thầy giáo khiến bao thế hệ phải thán phục? Hay Thomas Edison liệu có được cả thế giới nhắc tới như một nhà bác học vĩ đại nhất hay không?

Với lớp trẻ, lớp thanh niên, câu tục ngữ muốn nhắc nhở chúng ta về ý chí, về chí hướng cần có trong đời để làm nên sự nghiệp, giúp ích cho xã hội. Nếu không có ý chí, chắc chắn sẽ không thể có được thành công, thậm chí có thể đi theo hướng sai lầm. Khi còn là học sinh, sinh viên, chúng ta cũng cần đặt ra cho mình những hướng đi rõ ràng và thực hiện nó bằng tất cả nỗ lực của mình bằng việc học tập, tu dưỡng tốt.

Tác giả Paul Poelo đã nói trong cuốn “Nhà giả kim” rằng: “Khi bạn thực hiện mơ ước thì cả thế giới sẽ chung tay giúp đỡ bạn”. Vậy nên hãy lập ra cho mình một mục tiêu để phấn đấu, kiên trì, bền bỉ tới cùng với mục tiêu đó thì chắc chắn bạn sẽ thành công như ông cha ta nói “Có chí thì nên”.

Giải thích câu tục ngữ Có chí thì nên – Mẫu 2

Trong cuộc sống, con người rất dễ bị nản chí khi thất bại hay gặp khó khăn. Chính vì vậy, ông cha ta từ đời xa xưa đã khuyên nhủ chúng ta phải biết cố gắng, kiên trì, nhẫn nại học tập. Cuộc sống và không ngừng vươn lên mới gặt hái được thành công. Câu tục ngữ “Có chí thì nên” đã được ông cha ta truyền lại từ bao đời. Nó như một lời khuyên, nhắn nhủ cho những thế hệ sau và khuyến khích ý chí mạnh mẽ.

Câu tục ngữ “Có chí thì nên” nghe tưởng chừng ngắn gọn và đơn giản nhưng trong đó lại ẩn chứa một ý nghĩa lớn lao. “Chí” ở đây thể hiểu sự quyết tâm, hoài bão, nghị lực, lý tưởng khi thực hiện kế hoạch hay đang làm một điều gì đó. Còn “nên” là đạt được những kết quả, thành công như mong muốn của bản thân đã đặt ra. Như vậy, cùng với cặp từ “Có…thì” như một lời khẳng định mà ông cha ta đã đặt ra vài trò quan trọng của ý chí cũng như nghị lực trong cuộc sống, cụ thể hơn nữa được thể hiện trên con đường thành công của mỗi người. Con người cần phải có sự quyết tâm, kiên trì, lý tưởng thì mọi gian nan, thử thách đều sẽ vượt qua và đạt được kết quả như mong muốn.

Con đường đời của mỗi người không hẳn khi cũng bằng phẳng, dễ dàng, mà sẽ có những khúc trắc trở, gập ghềnh. Đứng trước những đoạn đường khó khăn ấy, chẳng lẽ chúng ta sẽ lại dừng, hay quay đầu mà không bước tiếp nữa? Nếu như thế thì chắc chắn rằng con người sẽ chẳng bao giờ phats triển và có thể đạt được thành công. Thay vì điều đó, tại sao ta không cố gắng, vững chí để quyết tâm vượt qua những tảng đá sắc nhọn ấy, cho dù phải mất một khoảng thời gian dài, hay quá trình ấy sẽ gây ra nhiều cực nhọc, đau đớn, nhưng cuối cùng chúng ta vẫn phải vượt qua và tiếp tục công cuộc hành trình đó.

Nếu có ý chí, nghị lực cùng với sự quyết tâm thì điều gì cũng sẽ trở nên đơn giản với mỗi chúng ta. Nhưng nếu chỉ biết nhụt chí, nản lòng không dám bước lên phía trước khi gặp gian nan, thử thách thì liệu bạn sẽ làm được gì trong cuộc sống của mình? Từ xưa, trong buổi chiến tranh, ông cha ta đã kiên cường, anh dũng chống trả lại kẻ thù xâm lược để giữ nước, tất cả đều nhờ vào ý chí quyết tâm, đoàn kết, đồng lòng, không run sợ trước những kẻ thù mạnh.

Ngày hôm nay, trong thời hòa bình, nhân dân ta cũng đã và đang cố gắng xây dựng đất nước đi lên, mang vinh quang về cho Tổ Quốc. Có lẽ với mỗi người dân Việt Nam, không ai có thể quên được những kỳ tích U23 Châu Á vừa qua, những chàng “dũng sĩ” trên sân bóng đã mang vinh quang cho toàn thể dân tộc với một ý chí quyết tâm, kiên cường thi đấu hết mình, vượt qua sự khắc nghiệt của thời tiết không từ bỏ bất kỳ một cơ hội nào và cuối cùng họ đã thành công và làm lay động hàng triệu trái tim người hâm mộ Việt Nam.

Như vậy, có thể thấy, mọi thất bại, mọi khó khăn, gian khổ sẽ không phải là điều gì quá khó khăn mà chúng ta không thể vượt qua, bất cứ lúc nào chúng ta cũng không thể gục ngã, chỉ cần ta có quyết tâm, lý tưởng thì sẽ đạt được mục tiêu, đạt được khát vọng mà bản thân mình mong muốn.

Mỗi lần vấp ngã ta sẽ tích lũy thêm cho mình một kinh nghiệm, thử thách cho ta biết nhiều cách suy nghĩ để vượt qua thử thách đó, càng cố gắng chịu đựng khổ cực thì vinh quang sẽ càng lớn. Đừng từ bỏ bất cứ điều gì khi ta vẫn chưa tới đích, đừng nản lòng khi gặp khó khăn, bời vì nếu như thế cánh cửa thành công sẽ đóng lại ngay trước mắt của bạn.

Tất nhiên, chúng ta không thể theo đuổi mãi những điều mà ngoài tầm kiểm soát và khả năng của mình, dù bạn có ý chí nhưng nếu không có trình độ, kiến thức, kỹ năng thì sự kiên trì ấy cũng vô nghĩa, chẳng thể đi đến được thành công mà chỉ thêm mất nhiều thời gian mà thôi.

Muốn vậy, ngay từ bây giờ cần phải rèn luyện, tu dưỡng bản thân mình thật tốt, để có đủ trình độ, kiến thức chuyên môn làm hành trang vững vàng vì thành công mà chỉ có ý chí, sự kiên trì là không đủ. Hay luôn tin tưởng vào bản thân, lạc quan, không sợ hãi rồi chúng ta sẽ đạt được thành công.

Câu tục ngữ “Có chí thì nên” là lời dạy vô cùng quý giá mà ông cha ta đã để lại cho thế hệ sau. Cuộc sống sẽ thật tẻ nhạt nếu như ta không có mục tiêu để phấn đấu và sẽ buồn chán hơn khi ta không đủ nghị lực để đạt được ước mơ đó. Sự cố gắng sẽ sẽ mang lại những thành quả lại vô cùng ngọt ngào. Vậy hãy cố gắng ngay từ khi vẫn là học sinh luôn cố gắng từ những điều nhỏ nhất, để mang lại những điều tốt đẹp cho bản thân.

Giải thích câu tục ngữ Có chí thì nên – Mẫu 3

Cuộc đời mỗi người cũng giống như một bức tranh muôn màu, muôn sắc. Sẽ có màu hồng, nhưng cũng sẽ có những vệt đen, đó chính là những khó khăn thử thách trong cuộc sống mà ta cần rầy công tận sức mà mà vượt qua. Muốn vậy, con người ta cần phải có ý chí, nghị lực, quyết tâm để xoá đi được những vệt đen ấy. Chính vì thế, ông cha ta đã có câu “Có chí thì nên”.

Câu tục ngữ nghe có vẻ ngắn gọn và đơn giản nhưng ẩn chứa một tầng ý nghĩa thật lớn lao. “Chí” có thể hiểu là sự quyết tâm, nghị lực, hoài bão, lý tưởng khi thực hiện một kế hoạch hay làm một điều gì đó. “Có chí thì nên”: “nên” ở đây tức là đạt được thành công, đạt được kết quả như mong muốn, như đã đặt ra. Như vậy, cùng với cách nói “Có… thì”, như một lời khẳng định đanh thép, ông cha ta đã đặt ra vài trò của ý chí, nghị lực trong cuộc sống, cụ thể là trên con đường thành công của mỗi người. Con người ta cần có sự kiên trì, quyết tâm, lý tưởng thì mọi khó khăn, gian nan, thử thách, thất bại đều sẽ có thể vượt qua và đạt được kết quả như mong ước.

Đầu tiên, con đường đời của mỗi người không phải lúc nào cũng bằng phẳng, dễ đi, mà sẽ có những khúc cua gập ghềnh, trắc trở. Đứng trước những đoạn đường ấy, chẳng lẽ ta sẽ cứ đứng lại, hoặc quay đầu trở về mà không bước đi nữa? Nếu như vậy, con người ta sẽ chẳng bao giờ có thể đạt được thành công, vĩnh viễn không thể trưởng thành được. Thay vì điều đó, tại sao ta không vững chí, quyết tâm mà leo bước lên, vượt qua những tảng đá cứng nhọn ấy, dù chỉ là mất một khoảng thời gian, dù cho quá trình ấy sẽ có thể đau đớn,cực nhọc làm sao, nhưng cuối cùng ta vẫn sẽ vượt qua và tiếp tục cuộc hành trình.

Nếu có ý chí, nghị lực, sự quyết tâm, có lẽ điều gì cũng sẽ trở nên không quá khó khăn với chúng ta. Nhưng nếu chỉ biết nản lòng, nhụt chí trước mỗi gian nan, thử thách ấy thì liệu ta sẽ làm được gì trong cuộc sống? Từ xa xưa, trong thời chiến, ông cha ta đã kiên cường, anh dũng dựng nước, chống trả lại kẻ thù xâm lược, đó đều là nhờ vào ý chí quyết tâm, đồng lòng, căm thù giặc ngoại xâm, “quyết tử cho Tổ Quốc quyết sinh”, không run sợ trước kẻ thù xâm lăng. Ngày nay, trong thời bình, nhân dân ta cũng đã, đang và vẫn nhiệt huyết, xây dựng đất nước, đem vinh quang về cho Tổ Quốc. Có lẽ với mỗi người Việt Nam, không ai có thể quên được kỳ tích U23 Châu Á vừa qua. Những chàng “dũng sĩ” quần đùi áo số ấy đã đem về vinh quang cho dân tộc khi lên đường thi đấu với một ý chí, quyết tâm, vượt qua sự khắc nghiệt của thời tiết, kiên cường thi đấu đến giọt mồ hôi cuối cùng, vĩnh viễn không từ bỏ và cuối cùng họ đã thành công, có thể không phải thành công ở đấu trường ấy, nhưng đã thành công khi lay động bao trái tim hàng triệu người hâm mộ Việt Nam vì ý chí, nghị lực của họ.

Một tấm gương điển hình khác đó là thầy giáo Nguyễn Ngọc Ký. Tuy bị liệt cả hai tay, nhưng bằng nỗ lực, sự phấn đấu vì ham học, trải qua bao đau đớn, thầy đã tập viết bằng chân và bây giờ đã trở thành thầy giáo ưu tú, tài ba. Như vậy, có thể thấy, mọi thất bại, mọi bất hạnh, mọi khó khăn, gian khổ sẽ không phải là điều gì mà chúng ta không thể vượt qua, đánh ngã chúng ta bất cứ lúc nào, chỉ cần ta có quyết tâm. Nếu như có hoài bão, lý tưởng, ta vẫn sẽ đạt được mục tiêu, đạt được khát vọng mà ta mong muốn.

Mỗi lần vấp ngã sẽ cho ta kinh nghiệm, mỗi thử thách sẽ cho ta biết cách suy nghĩ để vượt qua thử thách đó, càng khổ cực thì vinh quang sẽ càng lớn lao. Đừng từ bỏ bất cứ một điều gì khi ta vẫn còn chưa tới được đích, đừng nản lòng, run sợ khi gặp khó khăn, vì nếu thế cánh cửa của thành công sẽ đóng lại ngay trước mắt bạn. Tất nhiên ta không thể cứ mãi theo đuổi những điều mà ngoài khả năng của mình, dù bạn có ý chí, nghị lực nhưng nếu không có kỹ năng, trình độ, không có tri thức thì sự kiên trì ấy cũng chẳng thể đi đến được thành công mà chỉ làm tiêu tốn thời gian của ta mà thôi. Muốn vậy, cần phải rèn luyện, tu dưỡng bản thân thật tốt, để có đủ trình độ, tri thức làm hành trang vững trãi vì thành công mà chỉ có ý chí, sự kiên trì là không đủ. Luôn tin tưởng vào bản thân mình, lạc quan, không run sợ, tự ti rồi ta sẽ đạt được thành tựu như ta mong muốn mà thôi.

Chẳng có gì là ngoài tấm với, chỉ là bạn có muốn với lấy nó hay không thôi. Muốn vậy thì cần phải “có chí”, có quyết tâm và sự kiên trì. Câu tục ngữ của ông cha ta mới thật đúng đắn mà giàu ý nghĩa làm sao.

Giải thích câu tục ngữ Có chí thì nên – Mẫu 4

Câu tục ngữ “Có chí thì nên” đã đem đến cho chúng ta bài học thật sâu sắc.

Câu tục ngữ này có hai vế: “Có chí” tức là có ý chí quyết tâm, bền lòng. “Thì nên” là đạt được kết quả thành công. Cả câu như muốn nói rằng có ý chí, nghị lực, hoài bão, lý tưởng tốt đẹp, sự kiên trì sẽ gặt hái được nhiều thành công trong sự nghiệp và cuộc sống. Thiếu ý chí sẽ không làm được gì, dễ chán nản, buông xuôi khi gặp khó khăn.

Thực tế trong cuộc sống cho ta biết được rất nhiều điều. Chẳng hạn như Thầy Nguyễn Ngọc Ký, từ nhỏ đã bị liệt cả hai tay, nhưng vì lòng ham học và có ý chí, nghị lực vươn lên, thầy đã tập viết chữ bằng chân. Nhờ sự cố gắng, kiên trì, bền bỉ mà giờ đây Thầy đã là tấm gương sáng để học trò noi theo. Hoặc như là Mạc Đĩnh Chi, nhà nghèo, phải nhờ ánh sáng của đom đóm làm đèn mà học. Nhờ sự chịu khó, kiên trì như thế mà ông đã đỗ đạt làm quan lớn giúp ích cho nhân dân. Như vậy, kiên trì và nhẫn nại là đức tính cần có của mỗi con người. Trong cuộc sống, ai mà chẳng có ước mơ, hoài bão, nhưng ước mơ sẽ vẫn mãi là ước mơ nếu ta không kiên trì theo đuổi. Nhẫn nại luôn là động lực, là sức mạnh giúp con người vượt qua khó khăn và tiến lên phía trước.

Trái ngược với người “Có chí thì nên” là kẻ “thấy sóng cả mà ngã tay chèo”. Những kẻ ấy thường bi quan, không có sự kiên trì, quyết tâm, thấy việc nặng nhọc là đùn đẩy, có suy nghĩ là không làm được và từ đó từ bỏ tất cả mọi thứ. Sống cho qua ngày, sống một cách vô nghĩa, vô dụng thì không bao giờ chạm đến thành công. Thử hỏi, trong một xã hội đầy rẫy những kẻ như thế thì xã hội đó đâu còn phát triển, còn đâu mà đi lên?

Tóm lại, “có chí thì nên”, mọi người chúng ta phải biết rèn luyện, tu dưỡng đạo đức, ý chí của mình ngay từ lúc nhỏ, đặc biệt là ý chí cầu tiến. Vì có như vậy nó mới trở thành nét sống đẹp trong mỗi con người.

Giải thích câu tục ngữ Có chí thì nên – Mẫu 5

Một con người chỉ thực sự trưởng thành khi vượt qua được những gian nan thử thách của cuộc đời và điều ấy đòi hỏi phải có niềm tin, ý chí, nghị lực thật lớn. Ông cha ta từ ngàn đời xưa đã hiểu nguyên tắc sống ấy nên đã răn dạy con cháu trong câu tục ngữ: “Có chí thì nên”. Câu tục ngữ vô cùng súc tích, ngắn gọn mà chứa đựng bài học thật quý báu, đó là chìa khóa dẫn tới thành công của cuộc đời.

Vậy ta nên hiểu câu tục ngữ “Có chí thì nên” như thế nào? Nên phân biệt rõ ràng giữa “trí” và “chí”. “Trí” là sự thông minh, hiểu biết của con người, có được sau quá trình nỗ lực học tập. “Chí” chính là lòng quyết tâm, là ý chí, sức mạnh tinh thần giúp con người ta dũng cảm làm điều gì đó, có được sau quá trình rèn giũa bản thân. “Nên” ở đây được hiểu là sự thành công khi có nghị lực “chí”. Đó chính là thành quả lao động, những trái ngọt mà ta phải đánh đổi bao vất vả, cố gắng để đạt được. Vậy câu tục ngữ khuyên dạy ta rằng: nếu có lòng quyết tâm, hoài bão, sự cố gắng không ngừng nghỉ thì ta sẽ dễ dàng đạt được mục tiêu, ước mơ của bản thân đề ra. Những điều tốt đẹp nhất sẽ chỉ xuất hiện khi nó được đánh đổi bằng nỗ lực, phấn đấu. Thiếu đức tính này, ta sẽ nhanh bị chán nản, mệt mỏi khi đối mặt với những khó khăn. Nghĩa chung của câu tục ngữ này cũng tương tự như câu “Có công mài sắt có ngày nên kim”, “Nước chảy đá mòn” vậy.

“Sức mạnh không đến từ thể chất, nó đến từ ý chí bất khuất” (Mahatma Gandhi). Ý chí chính là động lực lớn lao giúp ta tiến thẳng đến mục tiêu bản thân mà không chút ngần ngại, e sợ. Cuộc đời sẽ không bao giờ báo cho ta biết những khó khăn, vất vả sắp tới nên muốn thành công thì cần tôi luyện cho bản thân một tinh thần thép. Tuyệt vời hơn, ý chí còn là ngọn đèn trong đêm tối mỗi khi ta cảm thấy muốn buông xuôi, gục ngã. Nó sẽ nhắc nhở cho ta lý do mà ta bắt đầu, tiếp thêm sức mạnh cho ta bước tiếp những chặng đường sau này.

Nhìn vào cuộc sống, ta sẽ bắt gặp vô vàn tấm gương với ý chí phi thường. Họ đã làm được bao điều lớn lao cho đời, thật đáng ngưỡng mộ. Ông Cao Bá Quát xưa tuy có tài năng văn phú hơn người nhưng vì chữ xấu mà luôn thấy xấu hổ với mọi người. Ông đã tự răn mình bằng cách thường xuyên thức khuya rèn chữ, buộc tóc lên trần nhà, ngủ gật thì tóc sẽ giật đau, tỉnh dậy lại rèn chữ tiếp. Nhờ sự kiên trì nỗ lực, ông để lại tiếng thơm muôn đời không chỉ bởi văn chương tài ba mà còn bởi chữ viết như “rồng bay phượng múa.” Trông rộng ra hơn một chút, ở nước ngoài, Thomas Edison – nhà sáng chế với hơn mười nghìn lần thất bại để tìm ra chất liệu cho dây tóc bóng đèn. Tự hỏi rằng nếu ngày ấy từ bỏ sớm, liệu nhân loại sau này có thể được hưởng nền văn minh như bây giờ? Và có lẽ, đáng ngưỡng mộ hơn cả là bác Hồ. Hơn ba mươi năm trời người đi khắp bốn bể năm châu để đi tìm con đường cứu nước: “Ăn một miếng ngon cũng đắng lòng về tổ quốc/Chẳng yên lòng khi ngắm một cành hoa” (Chế Lan Viên). Cả một đời Người cố gắng vì dân vì nước và đã đánh đổi tất cả cho chúng ta hưởng sự yên bình của hôm nay.

Thật đáng thương cho những người dễ nản chí, nhụt chí, thấy khó khăn đã vội chùn bước mà không nghĩ đến cách giải quyết nó. Họ sẽ dễ có những cái nhìn bi quan về cuộc sống, cảm thấy áp lực với mọi việc xung quanh. Họ sống không mục đích, không lý tưởng mà dễ trở nên oán trách xã hội, quay lại hại những người khác. Điều đó thật đáng sợ biết bao! Tự họ lại biến thành gánh nặng của người khác, làm chậm lại quá trình phát triển của xã hội.

Cần làm gì để ta có thể tránh được tình trạng trên? Mỗi người chúng ta hãy trân trọng bài học mà câu tục ngữ “Có chí thì nên” gửi gắm. Đừng hiểu nó là điều gì quá đỗi lớn lao hay xa xôi. “Chí” ấy có thể bắt nguồn từ những việc đơn giản nhất. Hôm nay, bạn quyết tâm tìm cách giải một bài toán khó, đề ra và quyết tâm thực hiện mục tiêu học tập của mình… đã là đáng khen ngợi. Phải rèn luyện cho bản thân tính nhẫn nại và nỗ lực hoàn thành ước mơ, khi ấy ta mới có thể trở thành con người có ích cho cộng đồng, xã hội.

Câu tục ngữ “Có chí thì nên” thực sự là lời dạy vô cùng quý giá mà ông cha ta đã dạy dỗ cho thế hệ sau. Cuộc sống sẽ thật tẻ nhạt nếu không có mục tiêu và phương hướng rõ ràng, và sẽ càng tẻ nhạt hơn nếu ta không đủ nghị lực để đạt được những mục tiêu đó. Sự cố gắng sẽ mặn vị của mồ hôi, thậm chí là nước mắt nhưng thành quả lại vô cùng ngọt ngào, tươi mát. Bạn có muốn được nếm vị ngọt ngào đó? Vậy hãy cố gắng ngay từ hôm nay thôi, từ khi ta vẫn là học sinh vẫn đang ngồi trên ghế nhà trường, hãy cố gắng từ những điều nhỏ nhất, để mang những điều tốt đẹp cho bản thân và rộng hơn là cho đời.

Giải thích câu tục ngữ Có chí thì nên – Mẫu 6

Từ xưa đến nay, ý chí và nghị lực luôn là một phẩm chất cao quý cần có của mỗi người trong cuộc sống. Nói về ý chí nghị lực nhân dân ta có câu tục ngữ: “Có chí thì nên”. Câu tục ngữ đã đề cao ý chí, nghị lực trong cuộc sống và khuyên nhủ chúng ta sống cần phải có ý chí và nghị lực. Vậy chúng ta hãy cùng tìm hiểu về câu tục ngữ này.

Đầu tiên chúng ta cần hiểu chí ở đây nghĩa là gì? “Chí” chính là nghị lực, ý chí của mỗi con người, nó giúp cho con người có thể vượt qua những khó khăn thử thách để tiến tới đích, tiến tới thành công. Từ thời xưa, ý chí nghị lực đã được tìm thấy trong mỗi người Việt. Trong bao cuộc chiến tranh chống xâm lược thực dân, tinh thần, ý chí, nghị lực của nhân dân ta được phát huy cao độ.

Với những cuộc xâm lược của những đế quốc hùng mạnh như Pháp, Mĩ, chúng ta đứng trước một tình thế vô cùng nguy cấp. Song với ý chí nghị lực vượt khó nhân dân ta đã cùng đồng lòng đứng lên chống giặc ngoại xâm. Dù phải chịu rất nhiều gian khổ thậm chí là hi sinh nhưng nhân dân ta vẫn không hề lùi bước. Chúng ta đã chiến thắng và đánh đuổi được thực dân Pháp, đế quốc Mỹ ra khỏi đất nước, mang lại hòa bình cho dân tộc ta. Chiến thắng đó chính là chiến thắng của ý chí, nghị lực.

Không chỉ có vậy, ta còn thấy được ý chí nghị lực của người Việt qua bao nhiêu tấm gương sáng vẫn được lưu truyền tới ngày nay. Trong bao tấm gương đó có tấm gương của anh Nguyễn Ngọc Ký. Anh là một người bị liệt hai tay từ nhỏ, hai bàn tay của anh không thể viết được. Thấy các bạn cùng trang lứa được đi học còn anh thì ở nhà, anh rất buồn và thấy mình bất hạnh.

Nhưng với ý chí nghị lực của mình, anh không cam chịu số phận, anh đã tập viết bằng chân rất khó khăn, anh viết chữ không thành chữ và rất xấu. Song anh không nản lòng, anh vẫn cố gắng, miệt mài ngồi tập viết. Sau một thời gian anh đã viết được và chữ của anh ngày càng tiến bộ hơn.

Sau này người ta nói rằng chữ của anh chẳng khác gì với chữ của người viết bằng tay và thậm chí còn đẹp hơn nhiều người. Kết quả anh đã trở thành người thầy giáo giỏi. Anh Nguyễn Ngọc Ký chính là một tấm gương sáng ngàn đời cho chúng ta học tập và noi theo. Với ý chí nghị lực vươn lên trong cuộc sống, anh đã hòa nhập được với mọi người và đã trở thành một con người có ích cho cộng đồng.

Còn trong ngày nay, ý chí và nghị lực cũng rất cần thiết đối với mỗi người. Nó cũng được phát huy ở nhiều lĩnh vực của đời sống. Trong lao động sản xuất, có rất nhiều gia đình từ nghèo đói đã vươn lên làm giàu và có một cuộc sống ấm no, hạnh phúc. Rồi ngay trong học tập, đã có biết bao tấm gương sáng vượt khó vươn lên học giỏi và trở thành một người tài có ích cho đất nước như chị Nguyễn Thị Thảo.

Chị nhà rất nghèo nhưng không vì nghèo mà chị nản lòng, chị đã vươn lên, vượt qua hoàn cảnh bản thân và chị đã được học bổng, được đi du học ở nước ngoài. Hiện nay chị đang là một giảng viên giỏi một trường Đại học. Đó mới chỉ trong vài lĩnh vực, còn rất nhiều lĩnh vực khác trong cuộc sống mà không ít những tấm gương thể hiện nghị lực. Nhưng nói chung là tất cả những con người trong những lĩnh vực đó đều vươn lên bằng ý chí nghị lực của bản thân và có được hạnh phúc trong cuộc sống.

Tuy nhiên trong thực tế không phải ai cũng nhận thức được vai trò của ý chí nghị lực với cuộc sống của mỗi người. Có những người chỉ biết đến mình mà không nghĩ đến người khác. Đặc biệt là trong thời đại ngày nay, những thanh niên hư hỏng thường gây ra rất nhiều tệ nạn xã hội. Họ không vững vàng và họ đã sa vào những tệ nạn xã hội như ma túy, nghiện hút, đua xe… do những người xấu rủ rê. Nếu có ý chí nghị lực vững vàng thì có lẽ họ đã tránh những tệ nạn đó.

Những người có ý chí nghị lực thì họ nhận được hạnh phúc và luôn thành đạt. Còn những con người không có ý chí nghị lực thì cuộc đời họ như đã chết, chẳng còn ý nghĩa gì cả mà cuộc sống trở nên tầm thường tẻ ngắt và không có mục đích lý tưởng, ý chí vươn lên. Thậm chí họ sống chỉ là có hại cho gia đình, cho đất nước và xã hội ngày nay. Cũng bởi vậy mà mỗi chúng ta sống cần phải có ý chí nghị lực, có vậy thì cuộc sống mới trở nên có ý nghĩa, có sự cạnh tranh công bằng, đất nước ngày càng phát triển và xã hội sẽ ngày càng tốt đẹp hơn, không còn những tệ nạn xã hội.

Những người có ý chí nghị lực vươn lên trong cuộc sống họ đều xuất phát từ những hoàn cảnh bất hạnh, đáng thương hơn những người khác. Cũng xuất phát từ đó mà họ đã có ý chí vươn lên và họ thành đạt. Còn những người không có ý chí nghị lực là những người xuất phát từ sự ngu muội, không vững vàng vào lòng tin của chính mình và những người ấy lại có một kết cục bi thảm và đau thương hơn những người khác. Họ bị xã hội phê phán, lên án và chán ghét.

Từ nhận thức trên chúng ta hiểu rằng sống cần phải có ý chí nghị lực. Có như vậy thì cuộc sống mới có ý nghĩa và chúng ta sẽ trở thành những người thành đạt, là những người có ích, không hổ thẹn với bản thân với mọi người và với đất nước.

Tóm lại câu tục ngữ đã đề cao tinh thần sống có ý chí nghị lực, ý chí nghị lực cũng cần được giữ gìn và phát huy. Ta nhận định rằng câu tục ngữ trên hoàn toàn đúng.

Giải thích câu tục ngữ Có chí thì nên – Mẫu 7

Sống phải có bản lĩnh. Nhờ có bản lĩnh mà ta có thể vượt qua mọi thử thách trên đường đời và đi tới thành công. Nói về bản lĩnh sống, dân gian có câu tục ngữ thật là chí lí: “Có chí thì nên” đúng trong mọi hoàn cảnh.

“Chí” là lòng quyết tâm, sự kiên trì nhẫn nại. Chí cũng là tự mình phấn đấu, vươn lên, không ỷ vào người khác. Chí là chí khí, sự bền bỉ. “nên” có nghĩa là thắng lợi, thành công, sự tốt đẹp mà ta thu được. “Có chí” là điều kiện, là nguyên nhân; “nên” là hệ quả, kết quả. Câu tục ngữ thật cô đúc, ngắn gọn chỉ có bốn từ mà nêu lên một bài học sâu sắc, nhắc nhở mọi người hãy rèn luyện ý chí, tinh thần bền bỉ, lòng quyết tâm để vượt qua mọi thử thách, khó khăn, vươn lên giành nhiều thắng lợi và gặt hái được nhiều thành công.

Có chí tức là đã có bản lĩnh sống rất đẹp. Không được nhầm lẫn “chí” với “trí”, “trí” là trí tuệ, lý trí, trí khôn, sự hiểu biết, trí thông minh. Nhờ học hỏi mà ta có trí. Nhờ rèn luyện trong thử thách và gian khổ mà ta có chí. Trí và chí là hai phẩm chất tốt đẹp nhất của con người. Mọi tài năng lỗi lạc xưa nay đều có chí và có trí hơn người. “Có chí” thì mới có thể chịu đựng được, đứng vững được trước mọi thử thách khó khăn, không bị gục ngã trước thất bại tạm thời.

Đi học, đi làm, sản xuất, kinh doanh… đều cần có chí. Chí càng cao sức càng bền mới đi tới thành công. Đường đời khó khăn (thế lộ nan) nên ta phải có chí. Đường xa, núi cao, dốc thẳm, sông sâu, tuyết dày…phải có chí mới vượt qua được. Đi thi là phải có chí “cá vượt Vũ Môn”. Kéo pháo vào đánh Pháp ở Điện Biên, bộ đội ta đã thể hiện quyết tâm: “Dốc núi cao cao nhưng lòng quyết tâm còn cao hơn núi”. “Nước chảy đá mòn”, “Kiến tha lâu cũng đầy tổ”, “Có công mài sắt có ngày nên kim”.

Tất cả đều nói lên tuổi trẻ chúng ta trên đường học tập, tiến quân vào mặt trận khoa học kĩ thuật cũng phải có chí mới có thể thực hiện được ước mơ hoài bão của mình, mới có thể đem tài sức góp phần xứng đáng vào công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Học tập câu tục ngữ “Có chí thì nên” ta càng thêm thấm thía lời dạy của Bác Hồ:

“Không có việc gì khóChỉ sợ lòng không bềnĐào núi và lấp biển,Quyết chí ắt làm nên”

Xem thêm