Toán lớp 5: Cách tính thể tích hình hộp chữ nhật

Bạn đang tìm hiểu cách tính thể tích hình hộp chữ nhật trong bài toán lớp 5? Tại sao không tham khảo đáp án và hướng dẫn giải chi tiết cho bài 1, 2, 3 trang 120, 121 trong sách giáo khoa Toán 5? Điều này giúp bạn dễ dàng so sánh với kết quả của mình và củng cố kiến thức Toán 5 một cách hiệu quả.

Giải bài tập Toán 5 trang 121

Bài 1

Tính thể tích hình hộp chữ nhật có chiều dài a, chiều rộng b, chiều cao c:
a) a = 5cm; b = 4cm; c = 9cm
b) a = 1,5m; b = 1,1m; c = 0,5m
c) a = dm; b = dm; c = 3/4 dm

Phương pháp giải:
Để tính thể tích hình hộp chữ nhật, ta lấy chiều dài nhân với chiều rộng rồi nhân với chiều cao (cùng một đơn vị đo).

Đáp án:
a) Thể tích của hình hộp chữ nhật là:
5 x 4 x 9 = 180 (cm3)
Đáp số: 180cm3

b) Thể tích của hình hộp chữ nhật là:
1,5 x 1,1 x 0,5 = 0,825 (m3)
Đáp số: 0,825m3

c) Thể tích của hình hộp chữ nhật là: 2/5 x 1/3 x 3/4 = 1/10 (dm3)
Đáp số: 1/10 dm3

Bài 2

Tính thể tích của khối gỗ có dạng như hình bên.

Phương pháp giải:
Chia khối gỗ thành các hình hộp chữ nhật nhỏ rồi tính thể tích từng hình theo công thức V = a x b x c (a, b, c là ba kích thước của hình hộp chữ nhật), từ đó suy ra thể tích khối gỗ ban đầu.

Đáp án:
Ta chia khối gỗ thành:
Hình hộp chữ nhật thứ nhất: chiều dài 12cm, chiều rộng 8cm và chiều cao 5cm.
Hình hộp chữ nhật thứ hai: chiều dài 15cm – 8cm = 7cm, chiều rộng 6cm và chiều cao 5cm.

Thể tích hình hộp chữ nhật thứ nhất là:
12 x 8 x 5 = 480 (cm3)
Thể tích hình hộp chữ nhật thứ hai là:
7 x 6 x 5 = 210 (cm3)
Thể tích của khối gỗ là:
480 + 210 = 690 (cm3)
Đáp số: 690cm3

Bài 3

Tính thể tích của hòn đá nằm trong bể nước theo hình dưới đây:

Phương pháp giải:
Cách 1: Thể tích hòn đá = tổng thể tích hòn đá và nước – thể tích nước trong bể = thể tích hình hộp chữ nhật có các kích thước 10cm, 10cm, 7cm – thể tích hình hộp chữ nhật có các kích thước 10cm, 10cm, 5cm.
Cách 2: Thể tích của hòn đá bằng thể tích của hình hộp chữ nhật (phần nước dâng lên) có chiều dài 10cm, chiều rộng 10cm và chiều cao là: 7 – 5 = 2 (cm). Từ đó áp dụng công thức tính thể tích V = a x b x c (a, b, c là ba kích thước của hình hộp chữ nhật) ta tìm được thể tích hòn đá.

Đáp án:
Thể tích nước trong bể khi chưa có hòn đá là:
10 x 10 x 5 = 500 (cm3)
Thể tích nước trong bể khi có hòn đá là:
10 x 10 x 7 = 700 (cm3)
Thể tích của hòn đá là:
700 – 500 = 200 (cm3)
Đáp số: 200cm3

Lý thuyết Thể tích hình hộp chữ nhật

a) Ví dụ: Tính thể tích hình hộp chữ nhật có chiều dài 20cm, chiều rộng 16cm và chiều cao 10cm.

Để tính thể tích hình hộp chữ nhật trên đây bằng xăng-ti-mét khối ta cần tìm số hình lập phương 1cm3 xếp vào đầy hộp (xem các hình vẽ dưới đây).

Sau khi xếp 10 lớp hình lập phương 1cm3 thì vừa đầy hộp.
Mỗi lớp có: 20 × 16 = 320 (hình lập phương 1cm3).
10 lớp có: 320 × 10 = 3200 (hình lập phương 1cm3).
Vậy thể tích của hình hộp chữ nhật là:
20 × 16 × 10 = 3200 (cm3)

b) Muốn tính thể tích hình hộp chữ nhật ta lấy chiều dài nhân với chiều rộng rồi nhân với chiều cao (cùng một đơn vị đo).

Gọi V là thể tích của hình hộp chữ nhật, ta có:
V = a × b × c
(a, b, c là ba kích thước của hình hộp chữ nhật).

Ví dụ: Tính thể tích hình hộp chữ nhật có chiều dài 12cm, chiều rộng 5cm và chiều cao 8cm.

Phương pháp: Ba kích thước của hình hộp chữ nhật đã có cùng đơn vị đo nên để tính thể tích hình hộp chữ nhật ta lấy chiều dài nhân với chiều rộng rồi nhân với chiều cao.
Giải:
Thể tích hình hộp chữ nhật đó là:
12 x 5 x 8 = 480 cm3
Đáp số: 480 cm3