Học Toán: Bài tập thể dục cho bộ não và niềm vui sáng tạo

Rèn luyện bộ não

Trong cuộc sống, chúng ta không phải ai cũng trở thành vận động viên thể thao, nhưng chúng ta vẫn thường tập thể dục để rèn luyện sức khỏe. Tương tự, dù không cần trở thành nhà toán học hay giáo viên dạy toán, việc học toán vẫn rất hữu ích để “tập thể dục” cho bộ não của chúng ta. Cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng từng nói: “Toán học là môn thể thao của trí tuệ”.

Hằng ngày, chúng ta gặp rất nhiều tình huống mới đòi hỏi bộ não phải xử lý. Để xử lý được những tình huống đó, bộ não cần được “nhớ”, “tìm tòi”, “liên tưởng” với những tình huống đã từng gặp. Nếu bộ não được rèn luyện thường xuyên, “phản xạ” của bộ não sẽ nhanh hơn và kết quả sẽ đạt được tốt hơn.

Giải các bài toán chính là cách rèn luyện bộ não giải quyết tình huống. Độ phức tạp của bài toán chính là độ phức tạp của tình huống đòi hỏi bộ não phải xử lý. Nó giống như “quả tạ”, “xà đơn”, “vợt cầu lông”, “trái bóng”, “tiếng đàn”, “tiếng sáo”… để rèn luyện trí tuệ và cảm xúc cho học sinh. Vậy, sau những năm tháng học toán vất vả, điều quan trọng không chỉ là những công thức và quy tắc, mà còn là cách suy nghĩ và giải quyết vấn đề, khả năng toán học hóa các tình huống trong cuộc sống.

Tạo cảm xúc và phát triển thẩm mỹ

Trong cuộc sống học sinh, chắc hẳn có lúc chúng ta cảm thấy vui sướng và tự hào khi giải được bài toán khó, tìm thêm cách giải khác cho bài toán. Đây có thể là những kỷ niệm đẹp, những bước ngoặt quan trọng trong cuộc đời.

Nhà toán học Siméon Denis Poisson từng là học sinh sợ toán. Tuy nhiên, sau khi giải được bài toán “chia sữa”, ông đã trở nên đam mê toán học và trở thành một nhà toán học vĩ đại.

Vladimir Arnold, một nhà toán học vĩ đại của Nga, kể lại rằng lúc còn học tiểu học, ông được thầy giáo cho giải bài toán về chuyển động của hai bà lão. Đó là lúc ông cảm nhận được niềm vui sáng tạo của toán học, và ước vọng đó đã giúp ông trở thành một nhà toán học.

Các câu chuyện trên chỉ là một phần nhỏ trong những cảm xúc mà toán học mang lại. Nó làm cuộc sống thêm phần thú vị và giúp chúng ta thành công hơn. Ngoài ra, toán học còn giúp chúng ta thấy cái đẹp và sáng tạo ra cái đẹp. Đó có thể là đẹp của kết quả, công thức, ứng dụng phong phú của toán học; đẹp của suy luận logic chặt chẽ, lời giải ngắn gọn và độc đáo của bài toán; hay đẹp của hình vẽ cân đối, hài hòa. Toán học là sự kết hợp giữa chân lý và sự sáng tạo.

Phát triển phẩm chất và năng lực

Toán học là công cụ học hiệu quả. Ngôn ngữ toán học, kiến thức toán học và tư duy phương pháp toán học đều cần thiết cho cuộc sống và để học các môn học khác. Khi bạn có phương pháp học toán tốt, bạn sẽ không chấp nhận lập luận hời hợt và tư duy lộn xộn. Học toán giúp bạn phát triển những phẩm chất và năng lực sau: biết đặt vấn đề, phân tích, giải quyết vấn đề, kiểm tra cách giải quyết; nhận ra bản chất, phân loại các trường hợp, rút ra kết luận chung từ những vấn đề riêng lẻ, áp dụng lý luận vào những tình huống cụ thể; suy luận ngắn gọn, chính xác; diễn đạt rõ ràng, mạch lạc; rèn luyện tác phong khoa học.

Theo cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng, toán học có tác dụng lớn cho sản xuất, chiến đấu và còn là môn thể thao của trí tuệ. Học toán giúp chúng ta rèn luyện phương pháp suy nghĩ, suy luận, học tập và giải quyết vấn đề, cũng như rèn trí thông minh sáng tạo. Nó còn giúp chúng ta phát triển các phẩm chất như sự cần cù, nhẫn nại, sự tự lực, ý chí vượt khó, sự chính xác và sự ham muốn tìm hiểu chân lý. Dù là phục vụ ngành nghề nào, kiến thức và phương pháp toán học đều rất cần thiết.

Từ những lợi ích trên, có thể khẳng định rằng toán học đóng vai trò quan trọng trong cuộc sống và việc học toán là cần thiết cho mỗi người chúng ta. Thậm chí, rất nhiều người yêu toán học và tiếp tục học nó suốt đời. Trước khi ngừng thở, nhà toán học Poisson đã nói câu bất hủ: “Nếu được sống thêm cuộc đời nữa, tôi sẽ lại làm toán!”.

Để biết thêm thông tin về học toán và các khóa học toán hữu ích, hãy ghé thăm trang web PRAIM!